Gece Körlüğünde Kök Hücre Tedavisi
GECE KÖRLÜĞÜ (RETİNİTİS PİGMENTOSA): KÖK HÜCRE TEDAVİSİYLE DAHA İYİ BİR GÖRÜŞ
- Gece Körlüğü Nedir?
Gece körlüğü olarak da bilinen Retinitis Pigmentosa, görme alanının zamanla daralmasına ve ciddi görme kayıplarına neden olan kalıtsal bir retina hastalığıdır. Bu hastalıkta retina hücreleri yavaşça işlevini yitirir ve kişi özellikle loş ortamlarda görme zorluğu yaşamaya başlar. İlerleyen evrelerde gündüz görmesi de olumsuz etkilenebilir.
- Gece Körlüğü Belirtileri Nelerdir?
Retinitis Pigmentosa yavaş ilerleyen bir hastalık olduğu için belirtiler genellikle fark edilmesi zaman alır. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Gece ya da loş ışıkta görme zorluğu
- Görüş alanının daralması (“tünel görüş”)
- Renk ayırt etmede zorluk
- Işığa karşı hassasiyet
- İleri aşamada merkezi görme kaybı
- Gece Körlüğü Hastalığında Tanı Nasıl Konur?
RP tanısı için uzman bir göz doktoruna başvurulması gerekir. Uygulanan başlıca testler şunlardır:
- Fundus muayenesi: Retina üzerindeki yapısal değişiklikler incelenir.
- ERG (Elektroretinografi): Retina hücrelerinin elektriksel aktiviteleri ölçülür.
- Görme alanı testi: Görüş açısındaki kayıplar belirlenir.
- Genetik testler: Kalıtsal geçişin saptanması için yapılır.
- Kök Hücre Tedavisi: Yeni Bir Umut
Günümüzde RP tedavisi için kesin bir çözüm bulunmamakla birlikte, kök hücre tedavisi göz sağlığı alanında umut vadeden bir gelişmedir.
Kök Hücre Nedir ?
Kök hücreler, kendi kendini yenileyebilme yetisine sahip, farklılaşmamış hücrelerdir. Uygulandıkları dokuya yerleştiklerinde uygun büyüme ortamını bulduklarında çoğalabilir, farklı hücre tiplerine dönüşerek bu hücrelerin devamını sağlayabilir, kendilerini yenileyebilir ya da ait oldukları hücre topluluğunun sürekliliğini sürdürebilirler. Bu eşsiz özellikleri sayesinde, retina gibi hasar görmüş dokularda yer alan hücrelerin yerine geçebilecekleri ya da bu hücreleri onarabilecekleri düşünülmektedir.
- Bilimsel Araştırmalar Neler Diyor?
Bilimsel çalışmalar kök hücrelerin, özellikle mezenkimal kök hücrelerin, retina ile yüksek uyum gösterdiğini ortaya koymuştur. Araştırmalarda şu etkiler gözlemlenmiştir:
- Retinaya yüksek uyum sağlama
- Görme alanında anlamlı iyileşme
- Görme keskinliğinde artış
- Fotoreseptör hücrelerin sağkalım oranının artması ve yapılarının korunması
- Retina morfolojisinin ve fonksiyonunun iyileştirilmesi
Ayrıca bu hücrelerin salgıladığı büyüme faktörleri, uykuda olan retina hücrelerini uyararak doğal yenilenmeyi teşvik etmektedir.
Yapılan klinik çalışmalar kök hücre tedavisinin teknik olarak uygulanabilir olduğunu ve uzun vadede belirgin bir yan etki oluşturmadığını göstermektedir. Ancak tedavi hâlâ araştırma aşamasındadır ve rutin klinik kullanım için daha fazla veri gerekmektedir.
